Chuyên gia chia sẻ 3 cách phòng ngừa khi cục máu đông xuất hiện

A- A+

Cục máu đông (huyết khối) được sản sinh để giúp máu ngừng chảy khi cơ thể bị thương. Nhưng đôi khi, chúng xuất hiện bất thường là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ rất nguy hiểm. Do đó việc hiểu rõ nguyên nhân, nguy cơ hình thành sẽ giúp bạn phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả. 

Tìm hiểu sơ bộ về cục máu đông 

Tại sao ta nên tìm hiểu về huyết khối? Bởi chúng là nguyên nhân gốc rễ của vấn đề về bệnh đau thắt ngực, hẹp van tim,...

Vậy cục máu đông là gì?

Đó là kết quả của quá trình đông máu khi nhận được tín hiệu mạch máu bị thương. Khi đó, dây thần kinh sẽ “kêu gọi” các tiểu cầu tập trung tạo thành “khối liên kết” tại vết thương đó. 

Cục máu đông là phản ứng tự nhiên khi mạch máu bị tổn thương 

Cục máu đông là phản ứng tự nhiên khi mạch máu bị tổn thương 

Đồng thời thu hút những protein và tế bào trong máu kết dính lại với nhau, tạo thành một khối dạng gel rắn ngăn dòng máu chảy. Sau khi máu ngừng chảy và quá trình chữa lành diễn ra, cơ thể sẽ tự phá vỡ và loại bỏ cục máu đông đó.

Cục máu đông có bao nhiêu loại?

Chúng được chia làm 4 loại dựa theo vị trí xuất hiện. Bao gồm:

  • Huyết khối trong tĩnh mạch sâu, thường ở cẳng chân, đùi hoặc xương chậu, bụng, bàn tay,… làm tắc tĩnh mạch và gây tổn thương cho các chi được gọi là Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT).
  • Thuyên tắc ở phổi có thể làm hỏng phổi và khiến các cơ quan khác của bạn không nhận đủ oxy. Nguyên nhân xảy ra khi DVT vỡ ra và di chuyển theo đường máu đến phổi.
  • Xoang tĩnh mạch não (CVST) là một huyết khối hiếm gặp ngăn máu chảy ra ngoài não và có thể gây ra đột quỵ xuất huyết.
  • Cục máu đông ở các bộ phận khác (tim, thận, mạch máu,...) của cơ thể có thể gây ra các vấn đề như đột quỵ do thiếu máu cục bộ , suy thận nghiêm trọng hơn là suy tim.

Những ai dễ mắc phải cục máu đông?

Dù là trẻ nhỏ hay người già đều có thể xuất hiện huyết khối, nhưng với những yếu tố sau khiến bạn tăng nguy cơ hình thành:

  • Người mắc bệnh tim: Xơ vữa động mạch, rung tâm nhĩ.
  • Người già có mắc bệnh nền: Huyết áp cao,  bệnh tiểu đường, mỡ máu, hẹp hở van tim, thiếu máu cơ tim, …
  • Người mắc bệnh huyết áp cao.
  • Người hút thuốc lá, rượu bia.
  • Người thừa cân và béo phì.
  • Yếu tố di truyền 

Triệu chứng cục máu đông khi xuất hiện 

Các triệu chứng do huyết khối gây ra ở mỗi nơi sẽ một khác nhau. Phụ thuộc vào việc chúng hình thành hoặc di chuyển từ bộ phận nào đến các mạch ở tay chân, phổi, não, tim hay thận. Cụ thể:

  • Xuất hiện ở các tĩnh mạch sâu (bụng, tay, chân,…): Người bệnh gặp các triệu chứng như đau đột ngột kèm thêm đau bụng, buồn nôn, nôn, sưng phù,… 
  • Xuất hiện ở phổi: Người bệnh cảm thấy khó thở, thở nhanh, nhịp tim nhanh và thấy đau khi thở sâu.
  • Xuất hiện ở não: Vấn đề về thị lực, nói khó, nghiêm trọng hơn người bệnh xuất hiện co giật, suy nhược 1 bên cơ thể.
  • Xuất hiện ở tim: Người bệnh xuất hiện cơn đau tức ngực, đau vã mồ hôi, kèm theo khó thở, đau lan sang cánh tay trái. 

Mảng xơ vữa xuất hiện tại các vị trí trên cơ thể gây ra tắc nghẽn

Mảng xơ vữa xuất hiện tại các vị trí trên cơ thể gây ra tắc nghẽn

Nguyên nhân hình thành cục máu đông

Huyết khối là kết quả hình thành của quá trình đông máu khi nhận được tín hiệu của cơ thể chảy máu. Chúng sẽ tới ngăn dòng máu chảy và sẽ tự biến mất khi vị trí lành lại. Tuy nhiên, đôi khi chúng không thể tự biến mất và hình thành không có sự chỉ huy của cơ thể.

  • Do các mảng xơ vữa: Cholesterol cao tích tụ hình thành nên các mảng xơ vữa, sức cản dòng mạch khiến nứt vỡ các mảng xơ vữa tạo nên quá trình đông máu. 
  • Do sự bất thường của dòng máu: Rung tâm nhĩ và huyết khối là hai nguyên nhân chính làm tắc dòng máu chảy và gây đông máu.

Cục máu đông khi nào gây nguy hiểm?

Câu trả lời là “Có”. Tuy đó là cơ chế phản ứng bình thường của cơ thể, nhưng đôi khi huyết khối hình thành ở những vị trí nguy hiểm như trong động mạch, tĩnh mạch. Đôi khi do cơ thể tạo ra những huyết khối bất thường, không tự vỡ ra và chúng theo dòng mạch di chuyển tới:

  • Xuất hiện trên não khiến não bị thiếu oxy và dinh dưỡng gây nên quá trình tự chết tế bào não dẫn tới đột quỵ. 
  • Xuất hiện tại tim khiến tim không đủ trao đổi khí và chất đi nuôi cơ thể lâu ngày tim hoạt động nhiều dẫn đến tình trạng suy tim.
  • Xuất hiện tại phổi khiến phổi bị thuyên tắc, gây tử vong.

Làm gì khi xuất hiện cục máu đông? 

Khi phát hiện cục máu đông xuất hiện tại các vị trí nguy hiểm, bạn nên tới bệnh viện để được thăm khám và có phương án điều trị kịp thời. Để kiểm soát bệnh hiệu quả, bạn nên lưu tâm:

 Sử dụng thuốc điều trị

Những nhóm thuốc làm tan cục máu đông như:

  • Thuốc ức chế kết tập tiểu cầu giúp giảm độ liên kết và ngăn chặn các tiểu cầu thu hút nhau ngăn hình thành huyết khối: Aspirin, Clopidogrel (Plavix),…
  • Thuốc chống đông máu giúp ngăn hình thành huyết khối: Sinthrone, Apixaban,…
  • Thuốc hạ huyết áp giúp ổn định huyết áp, giảm áp lực cho tim: (hydrochlorothiazide, furosemide, amiloride,...)
  • Thuốc statin giúp giảm lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa xuất hiện huyết khối: Lovastatin, Pravastatin, Fluvastatin,...

Sử dụng thuốc điều trị đều đặn theo chỉ định của bác sĩ góp phần tăng hiệu quả thuốc

Sử dụng thuốc điều trị đều đặn theo chỉ định của bác sĩ góp phần tăng hiệu quả thuốc

Thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt

Để kiểm soát bệnh được hiệu quả, lành mạnh cần xây dựng trên nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là chế độ ăn bạn có thể tham khảo: 

- Kiểm soát tốt căng thẳng, giữ tinh thần luôn lạc quan và thoải mái

- Chế độ ăn với những thực phẩm làm tan cục máu đông:

  • Bổ sung vitamin từ rau xanh và trái cây nhiều màu sắc giúp tăng cường hệ miễn dịch, góp phần ngăn ngừa huyết khối: Cam, táo, hạnh nhân, khoai lang, cà rốt, cần tây, …
  • Tránh các đồ ăn nhiều chất béo xấu, các đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, các đồ ăn sẵn. Hạn chế tối đa các đồ uống có chất kích thích và tuyệt đối không sử dụng thuốc lá giúp giảm lượng cholesterol. 
  • Sử dụng cá, thịt nạc (bỏ da) giúp tăng cường omega-3 giảm độc tố cho cơ thể.
  • Tập thể dục vừa sức hàng ngày tối thiểu 30p/ngày; 5 ngày/tuần giúp phát triển tuần hoàn bàng hệ tăng lưu thông máu. 

 Lời khuyên từ chuyên gia về cục máu đông

Cục máu khi hình thành bất thường tại các vị trí nguy hiểm dẫn đến tổn thương nhiều cơ quan quan trọng gây suy tim, thuyên tắc phổi và đột quỵ. Vì vậy với các mức độ nghiêm trọng mà cục máu đông gây ra chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên sớm đi khám để được điều trị. 

Bên cạnh việc sử dụng thuốc điều trị, Bác sĩ Lương Lễ Hoàng là người khá khắt khe trong việc lựa chọn sử dụng đông y trong chữa bệnh cho biết: Kết hợp Đông tây y với chẩn đoán chính xác theo tiêu chí khách quan của Y học hiện đại & vận dụng hoạt chất sinh học từ kinh nghiệm của Y học cổ truyền đã được xác minh qua nghiên cứu thực nghiệm và lâm sàng là phương án điều trị toàn diện, hiệu quả và an toàn

Những loại thảo dược cụ thể: Đan sâm, Hoàng đằng, Cao nattokinase, L - Carnitine, Magie đã được chuyên gia Lương Lễ Hoàng cho rằng đây là món quà mà thiên nhiên đã trao tặng cho người bệnh tim mạch giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông hiệu quả. 

Đan sâm - Thảo dược đã được ông cha sử dụng hàng nghìn đời nay chữa bệnh tim mạch

Đan sâm - Thảo dược đã được ông cha sử dụng hàng nghìn đời nay chữa bệnh tim mạch

Qua thông tin trên có thể thấy huyết khối tưởng chừng như là căn bệnh đơn giản nhưng lại gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, bạn không nên chủ quan thay vì đó hãy đi thăm khám và điều trị theo chỉ định của chuyên gia để ngăn ngừa bệnh hiệu quả.

 

Nguồn tham khảo:

https://www.healthline.com/health/symptoms-and-complications-blood-clots#takeaway

https://www.healthline.com/health/how-to-tell-if-you-have-a-blood-clot#seeking-medical-help

https://www.healthdirect.gov.au/thrombosis

https://medlineplus.gov/bloodclots.html

https://www.healthdirect.gov.au/blood-clots

https://dongtay.net.vn/vi/benh-hoc/tim-mach/3055-tpcn-ich-tam-khang-chinh-phuc-ca-nguoi-kho-tinh-o-trong-gioi-chuyen-mon.html

 

Công việc hiện tại: Trường ban biên tập nội dung sức khỏe cho website https://suytim.co/ Bản thân là một dược sĩ tốt nghiệp chuyên ngành Dược của Đại học quốc gia Hà Nội, từng là cộng tác viên suất sắc cho nhiều trang tin về sức khỏe và tham gia nhiều khóa đào tạo ngắn hạn về tim mạch do các GS, TS, BS chuyên khoa tim mạch hướng dẫn. Đến nay tôi tự tin với những nội dung mình viết ra sẽ giúp người bệnh tim mạch có được thông tin hữu ích nhất trong quá trình điều trị bệnh của mình. Với tôi viết về lĩnh vực sức khỏe tim mạch không chỉ là sự yêu thích mà là sự đam mê. Thông tin liên hệ SĐT: 0983.103.844; Email: [email protected]