Bên cạnh việc dùng khẩu trang và rửa tay đúng cách, Bộ Y Tế khuyến cáo người dân cần ăn uống lành mạnh để giảm nguy cơ nhiễm virus corona. Vậy tại sao chế độ ăn lại quan trọng và bạn nên ăn gì để phòng chống virus corona? Tất cả sẽ được các chuyên gia giải đáp trong bài viết dưới đây.
Virus corona đang trở thành đại dịch mà mọi người đều cần phòng tránh.
Hệ miễn dịch được xem như hệ thống “quốc phòng” giúp cơ thể chống lại mọi tác nhân gây bệnh nguy hiểm từ bên ngoài. Mỗi ngày, hệ thống này có thể giúp bạn loại bỏ sự xâm nhập của hàng ngàn, hàng triệu vi khuẩn virus khác nhau, trong đó có virus corona. Đặc biệt khi virus xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ phát tín hiệu báo động và tăng cường sản sinh ra nhiều bạch cầu, kháng thể. Những tế bào này sẽ theo máu đi khắp cơ thể để dò tìm, cô lập và tiêu diệt virus.
Nếu bạn có hệ miễn dịch kém, ví dụ như bị tiểu đường, tim mạch, cao tuổi, lao, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch… bạn sẽ dễ bị nhiễm virus. Và nếu nhiễm phải, việc điều trị cũng khó khăn hơn.
Để “gia cố” cho hệ thống miễn dịch, ăn uống lành mạnh là điều không thể thiếu. Bởi đây chính là nguồn nguyên liệu giúp hệ thống này hoạt động. Không có thực phẩm thì không thể xây dựng được một hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Tuy nhiên giống như việc xây dựng hệ thống quốc phòng cần thời gian, quân đội, vũ khí… việc tăng cường hệ miễn dịch phải được thực hiện trong thời gian dài, phối hợp nhiều thực phẩm mới hiệu quả. Thực tế nghiên cứu cũng cho thấy, không có một thực phẩm nào đủ hoàn hảo để cung cấp mọi chất dinh dưỡng giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn. Điều quan trọng là bạn cần ăn đa dạng nhiều nhóm thực phẩm, trong đó ưu tiên các thực phẩm tốt cho hệ miễn dịch.
Ăn đa dạng các thực phẩm lành mạnh sẽ giúp tăng miễn dịch, từ đó phòng virus corona.
Dưới đây là một số nhóm thực phẩm được các chuyên gia khuyến cáo nên ăn để giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn.
Vitamin A, C, E là những vitamin giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể. Bạn có thể tìm thấy các vitamin này trong nhiều loại rau củ quả như rau họ cải (bắp cải, súp lơ…), trái cây có múi (cam, bưởi, quýt…)... Ngoài ra, chúng còn có nhiều trong viên uống thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, bạn cần cẩn trọng khi bổ sung vitamin theo cách này.
Bởi lẽ, việc bổ sung vitamin cũng cần có liều lượng, lộ trình cụ thể. Không phải đến lúc có dịch bệnh, cần tăng sức đề kháng mới ép cơ thể phải hấp thu bằng mọi giá. Chưa kể đến việc tự bổ sung bằng viên uống rất dễ quá liều, từ đó gây hại ngược lại cho cơ thể. Các chuyên gia khuyến cáo, duy trì ăn 400-600 gam rau củ quả hàng ngày là cách an toàn nhất để bổ sung vitamin.
Chất đạm là cũng một trong những nguyên liệu chính để tạo ra các kháng thể. Bên cạnh đó nhiều thực phẩm giàu chất đạm còn cung cấp cho cơ thể sắt, selen. Đây là các khoáng chất cần thiết cho hoạt động bình thường của hệ miễn dịch.
Bạn nên ăn cân đối giữa các thực phẩm chứa đạm động vật (thịt, hải sản…) và đạm thực vật (đậu đỗ). Đồng thời, trong đạm động vật, nên ưu tiên ăn cá, thịt gia cầm bỏ da. Bởi các loại thịt đỏ, mặc dù chứa nhiều đạm, sắt nhưng cũng chứa nhiều chất béo xấu.
Bạn nên ăn cá 2 lần/tuần để giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.
Những vitamin như A, E đều là vitamin tan dầu. Vì vậy, nếu chỉ ăn tăng những thực phẩm chứa các loại vitamin này mà kiêng chất béo, cơ thể cũng sẽ không hấp thu được.
Chất béo có 2 loại chính là chất béo từ thực vật và chất béo từ động vật. Chất béo từ động vật như mỡ, da, nội tạng động vật thường chứa nhiều cholesterol (trừ cá) có thể làm tăng mỡ máu. Vì vậy, bạn nên ưu tiên chất béo có nguồn gốc từ thực vật như dầu thực vật, quả hạch, các loại đậu hơn. Nhưng điều này không đồng nghĩa với việc bạn phải bỏ hẳn chất béo từ động vật. Miễn là tổng lượng chất béo từ động vật không quá 60% tổng lượng chất béo bạn ăn hàng ngày (khoảng 5 - 6 thìa cà phê dầu mỡ) thì bạn vẫn có thể sử dụng.
Các loại gia vị có tính kháng sinh tự nhiên như gừng, tỏi, sả… mặc dù không thể tiêu diệt virus corona nhưng sẽ giúp giảm gánh nặng lên hệ miễn dịch. Bởi chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn, một trong những tác nhân chính gây suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể.
Mỗi ngày, bạn có thể dùng các loại gia vị này để chế biến món ăn hoặc đun sôi với nước để uống (nước gừng). Một số gia vị như tỏi, thậm chí bạn có thể ăn sống nhưng không nhất thiết phải ăn với lượng quá nhiều hàng ngày.
Tỏi gừng cũng là những gia vị có lợi cho hệ miễn dịch.
Ngũ cốc là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể mỗi ngày. Tuy nhiên việc ăn nhiều ngũ cốc sẽ đi kèm với rủi ro khiến đường huyết tăng cao. Khi đường huyết cao. nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm khuẩn sẽ tăng lên. Điều này khiến hệ miễn dịch phải hoạt động gắng sức hơn và trở nên suy yếu.
Bởi vậy, bạn không nên ăn quá nhiều ngũ cốc đồng thời nên chọn các loại ngũ cốc nguyên cám, chưa xát kỹ. Những loại ngũ cốc này sẽ có chứa nhiều chất xơ hơn, khi ăn vào sẽ ít khiến đường huyết tăng cao đột biến.
Đặc biệt nếu bạn bị tiểu đường, bạn càng cần ăn giảm ngũ cốc hơn nữa. Nếu coi 1 bữa ăn của bạn như 1 chiếc đĩa đường kính 20cm, lượng ngũ cốc bạn ăn hàng ngày không nên quá ¼ chiếc đĩa đó. 2/4 còn lại nên dành cho rau củ quả và ¼ cho các thực phẩm chứa chất đạm.
Ngoài việc ăn uống lành mạnh, các chuyên gia khuyến cáo bạn nên uống đủ nước, duy trì tập thể dục hàng ngày và giữ tinh thần lạc quan. Những điều này sẽ giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, từ đó giúp hệ miễn dịch của bạn có thể “rảnh tay” để đối phó với virus corona hơn. Nếu bạn lo ngại việc ra ngoài tập thể dục sẽ phải tiếp xúc với nhiều người, bạn có thể tập ngay tại nhà với các bài tập như yoga, khí công, thái cực quyền, đạp xe, thậm chí là làm việc nhà tùy theo sức khỏe của mình.
Thể dục hàng ngày, giữ tinh thần lạc quan sẽ giúp bạn phòng ngừa virus corona tốt hơn.
Một lưu ý quan trọng khác bạn cần nhớ là cần ngăn chặn các con đường lây lan của virus. Điều này sẽ giúp hệ miễn dịch có thời gian để sản xuất kháng thể chiến đấu với virus.
Virus corona lây lan qua các giọt bắn chứa virus khi người bệnh hắt hơi, ho, sổ mũi… Những giọt bắn này có thể xâm nhập trực tiếp vào cơ thể bạn bằng cách tiếp xúc với niêm mạc mắt miệng hoặc gián tiếp khi tay bạn chạm vào các nơi chứa virus sau đó đưa lên mắt, mũi miệng. Việc đeo khẩu trang, rửa tay đúng cách, hạn chế đến nơi đông người sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro này.
Dù con số người mắc virus corona vẫn đang tăng lên từng ngày, tuy nhiên đừng quá lo lắng. Bằng cách ăn uống khoa học, rửa tay, đeo khẩu trang… bạn hoàn toàn có thể bảo vệ bản thân và gia đình một cách an toàn.
*Tổng hợp dựa trên tư vấn của BS Đặng thị Xuân, phó Giám đốc Trung tâm hồi sức chống độc, Bệnh viện Bạch Mai và Thạc sĩ Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng quốc gia.