Bệnh cơ tim phì đại (hypertrophic cardiomyopathy) là tình trạng dày lên bất thường của thành cơ tim. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ… Việc phát hiện và điều trị sớm tình trạng phì đại cơ tim có ý nghĩa quan trọng để giảm thiểu rủi ro cho người bệnh.
Bệnh cơ tim phì đại là tình trạng cơ tim ở tâm thất trái hoặc toàn bộ tim, thất phải, mỏm tim bị phì đại, dày lên bất thường. Đây là bệnh di truyền do đột biến gen với tỷ lệ mắc bệnh là 1/500.
Trong bệnh lý cơ tim phì đại, các sợi cơ tim phát triển bất thường khiến tim giảm khả năng co bóp tống máu đi nuôi cơ thể và đập bất thường (rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh, hồi hộp, trống ngực). Đặc biệt nếu tâm thất trái bị phì đại (dày thất trái), khoang bên trong thất trái sẽ bị thu nhỏ. Tim không thể giãn ra giữa các nhịp đập khiến lượng máu bơm đi nuôi cơ thể bị giảm. Ngoài bệnh cơ tim phì đại, tăng huyết áp cũng là một nguyên nhân có thể dẫn đến phì đại thất trái.
Hình ảnh trái tim bình thường và trong bệnh cơ tim phì đại
Đối tượng mắc bệnh cơ tim phì đại thường là người trẻ tuổi (dưới 35 tuổi) hoặc vận động viên thể thao. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể xuất hiện ở trẻ em, trẻ sơ sinh (bệnh cơ tim phì đại trẻ em).
Phì đại cơ tim là bệnh cơ tim đặc biệt nguy hiểm. Bởi bệnh rất dễ dẫn đến đột tử - triệu chứng đầu tiên và cũng là cuối cùng của bệnh. Vì vậy, người mắc phải cần có kế hoạch theo dõi sát sao và điều trị phù hợp.
Nguyên nhân bệnh cơ tim phì đại thường là do đột biến gen gây nên và có liên quan đến yếu tố di truyền. Vì vậy, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh phì đại cơ tim cần tiến hành khám sàng lọc để phát hiện sớm.
Ngoài ra, căn bệnh này có thể xuất phát từ hội chứng Noonan, bệnh Friedreich, bệnh chuyển hóa Glycogen, bất thường trong quá trình oxy hóa acid béo… Trừ một số ít trường hợp không xác định được nguyên nhân. Những người bệnh này được xếp vào nhóm bệnh lý cơ tim phì đại vô căn.
Dựa vào hình thái và chức năng của tim, bệnh phì đại cơ tim được chia thành 2 dạng chính là bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn và không tắc nghẽn:
- Bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn: Khoảng 60 - 70% bệnh nhân bị phì đại cơ tim sẽ rơi vào dạng này. Ở những bệnh nhân cơ tim phì đại tắc nghẽn, vách ngăn giữa tâm thất trái và tâm thất phải (hai buồng dưới của tim) dày lên. Điều này làm tắc nghẽn đường ra thất trái và gây giảm lưu lượng máu qua tim.
- Bệnh cơ tim phì đại không tắc nghẽn: Một phần ba số bệnh nhân còn lại sẽ gặp phải tình trạng phì đại cơ tim không tắc nghẽn. Dạng này không gây giảm quá nhiều lưu lượng máu qua tim. Tuy nhiên, nó có thể khiến tâm thất trái trở nên cứng, dày hơn, làm giảm thể tích chứa máu của tâm thất trái, từ đó giảm lượng máu bơm ra ngoài tim đi nuôi cơ thể.
Bệnh cơ tim phì đại gây giảm lượng máu qua tim và từ tim đi nuôi cơ thể.
Triệu chứng bệnh cơ tim phì đại có thể khác nhau ở mỗi người. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể không có hoặc có rất ít các biểu hiện bất thường. Họ vẫn có thể một cuộc sống như bao người bình thường khỏe mạnh khác. Điều này khiến họ thường phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, khi đã có nhiều biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Thống kê cho thấy, đột tử do phì đại cơ tim là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong ở người trẻ tuổi và các vận động viên.
Các dấu hiệu của bệnh phì đại cơ tim sẽ xuất hiện rõ ràng hơn khi chức năng bơm máu của tim bị suy giảm đáng kể. Người bệnh có thể xuất hiện nhiều triệu chứng, bao gồm:
- Khó thở, đặc biệt khi gắng sức
- Đau ngực, đặc biệt khi hoạt động thể lực
- Ngất xỉu, đặc biệt là trong hoặc ngay sau khi hoạt động thể lực, gắng sức. Đây được coi là dấu hiệu dự báo đột tử và được cho rằng do rối loạn nhịp nhanh thất hoặc rung thất.
- Cảm giác rung ở ngực hoặc nhịp tim nhanh (đánh trống ngực).
Các triệu chứng trên thường xuất hiện ở độ tuổi từ 20 đến 40, khi gắng sức và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Trong thăm khám cận lâm sàng bằng cách nghe tim, bác sĩ có thể thấy sự thay đổi về hoạt động của tim rất rõ ràng.
TPCN Ích Tâm Khang giúp giảm đau ngực, khó thở, mệt mỏi, cải thiện chức năng tim và phòng suy tim cho người bệnh cơ tim phì đại. Kết quả nghiên cứu tác dụng của Ích Tâm Khang đã được đăng tải trên tạp chí Dinh dưỡng Trị liệu Canada. Hãy liên hệ tới số 0983.103.844 để được tư vấn chi tiết.
Bệnh cơ tim phì đại nguy hiểm bởi dễ gây rối loạn nhịp tim, chẳng hạn như nhịp nhanh thất hoặc rung thất, từ đó dẫn đến đột tử không báo trước. Đây là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu liên quan đến đột ngột tim ở những người dưới 30 tuổi.
Ngoài ra về lâu dài, phì đại cơ tim còn gây ra một loạt các biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Điển hình như rối loạn nhịp tim, suy tim, hở van tim, thiếu máu cơ tim...
Bệnh phì đại cơ tim có thể làm suy giảm chức năng tim và rối loạn hoạt động của hệ thống điện tim. Điều này dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm bao gồm:
Bệnh phì đại cơ tim có thể dẫn đến biến chứng suy tim, rối loạn nhịp nguy hiểm
Để chẩn đoán bệnh phì đại cơ tim, các bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh tật của gia đình bạn và yêu cầu bạn thực hiện một vài xét nghiệm. Trong đó:
Ngoài ra, một số xét nghiệm bổ sung khác có thể được thực hiện để giúp chẩn đoán và xác định hướng điều trị phù hợp như: kiểm tra chức năng tim khi vận động, chụp cộng hưởng từ tim, đặt ống thông tim.
Mục tiêu điều trị bệnh cơ tim phì đại là làm giảm triệu chứng, ngăn bệnh tiến triển và phòng ngừa đột tử do tim ở những người có nguy cơ cao. Các phương pháp điều trị phì đại cơ tim bao gồm: dùng thuốc, thay đổi lối sống, phẫu thuật can thiệp nhằm phá hủy mô tim tắc nghẽn hoặc cấy ghép các thiết bị để giúp kiểm soát nhịp tim.
Thuốc điều trị có thể giúp thư giãn cơ tim và làm chậm nhịp tim để tim bơm máu hiệu quả hơn. Những thuốc này có thể bao gồm: thuốc chẹn beta, thuốc chẹn kênh canxi; thuốc kiểm soát nhịp tim. Bệnh nhân mắc rung tâm nhĩ có thể được yêu cầu sử dụng thêm thuốc chống đông máu, để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
Ngoài việc sử dụng thuốc Tây y, nhiều chuyên gia tim mạch cũng khuyến cáo người bệnh nên sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ điều trị giúp tăng cường chức năng tim. Điển hình là TPCN Ích Tâm Khang (*) - sản phẩm dành cho người bệnh tim, suy tim đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam được kiểm chứng lâm sàng và được đăng tải kết quả nghiên cứu trên Tạp chí Quốc tế.
TPCN Ích Tâm Khang giúp tăng cường lưu thông máu, cung cấp năng lượng giúp tim bơm máu hiệu quả hơn, ngăn dày thất trái. Từ đó giúp làm giảm khó thở, mệt mỏi, đau tức ngực, ngăn bệnh cơ tim phì đại tiến triển và phòng tránh suy tim sau này.
Lắng nghe tâm sự của bà Vân (Hải Dương) về quá trình chiến đấu với bệnh cơ tim để hiểu hơn về sản phẩm này:
Bà Vân chia sẻ kinh nghiệm điều trị bệnh cơ tim hiệu quả
Xem thêm: Nghiên cứu hiệu quả hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch của Ích Tâm Khang
Trong trường hợp, cơ thể đáp ứng kém với thuốc điều trị hoặc tình trạng phì đại cơ tim trở nên nghiêm trọng thì có thể sẽ phải thực hiện một số can thiệp hoặc phẫu thuật sau đây:
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần cơ vách ngăn
Đây là phẫu thuật mổ hở, trong đó bác sĩ sẽ cắt bỏ một phần cơ tim dày lên, vách ngăn cách hai buồng tâm thất. Điều này giúp cải thiện lưu thông máu và làm giảm hở van hai lá. Phương pháp này được áp dụng nếu thuốc không làm giảm triệu chứng.
- Đốt vách ngăn bằng cồn
Trong thủ thuật này, cồn sẽ được bơm qua ống thông vào trong động mạch cung cấp máu cho vùng cơ tim bị dày lên và phá hủy vùng cơ tim đó. Đây là một kỹ thuật mới nhưng có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng, vì nó có thể làm rối loạn hoạt động của hệ thống điện tim và gây ra các rối loạn nhịp nghiêm trọng đòi hỏi phải cấy máy tạo nhịp.
- Cấy máy khử rung tim (ICD)
Bệnh nhân mắc phì đại cơ tim có rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng như nhịp thanh thất hoặc rung thất có thể được yêu cầu cấy ghép máy khử rung tim ICD. Đây được xem như một thiết bị theo dõi và điều hòa nhịp tim cho bệnh nhân. Khi có những rối loạn nhịp tim đe dọa tính mạng bệnh nhân, máy ICD sẽ tạo ra những xung điện để khôi phục nhịp tim bình thường.
Dưới đây, hãy cùng lắng nghe GS Phạm Gia Khải - Nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam tư vấn về các cách điều trị phì đại cơ tim trong video sau:
Chuyên gia tim mạch chia sẻ cách chữa bệnh cơ tim phì đại hiệu quả
Với sự tiến bộ của những phương pháp điều trị hiện nay, khả năng chữa thành công cho bệnh cơ tim phì đại ngày càng cao và người bệnh hoàn toàn có thể có một cuộc sống bình thường sau điều trị.
Xem thêm: Chia sẻ kinh nghiệm giảm mệt mỏi, ho, phù, khó thở do suy tim hiệu quả
Tham khảo: mayoclinic
(*) Thực phẩm này không phải là thuốc không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh